Edukira joan

Webgunearen titulo eta logoa

Ondarea guztiona delako
 
Mostrar/ocultar men? principal de navegaci?n [eu]
Bertsoaren haria Hernanin
Estitxu Eizagirre Kerejeta, 2014

 

gaiak

HERNANI

 

      Hernanin zegoen bertso zaletasuna ez zen nolanahikoa; ezta bertso eskolan genbiltzan gazte taldea ere. Kuadrilla bat bezalakoa zen gurea: giro mundiala zegoen gure artean eta primeran pasatzen genuen bertsoaren aitzakian. Bereziki gogoan ditut Bertso-Latako afariak, antzerkiak, Hernaniko txapelketako saioak, bertsolari gazteen topaketak... luxu handia izan zen guzti horren parte sentitzea.

[Bakarne Urreaga]

 

      Hernanin auzoko jai asko zen: Santa Barbaran, Portun, Etxeberrin, Osinagako jaiak hasi zirenetik bertso eskolako saioa egiten da urtero... festa guzti horietan gu hantxe izaten ginen. Generazio guztiak pasatu gara hortik.

[Jon Iraola]

 

      Auzotako saioak dira egokienak bertso eskolan lehenbiziko urteak dituztenek lehen saioak egin ditzaten.

[Iker Osa]

 

      Niretzako garai hori izan zen politena. Jon Iraola eta biok orduan ibili ginen gehiena batera eta bestera. Bazkaria edo afaria bazen, Iraola eta ni han izaten ginen, dispuesto. Bai Hernanin eta baita inguruan ere pixka bat mugitu ginen eta oso gustura ibili nintzen.

[Iker Osa]

 

 

YAUSIKA

 

      Yausika dantzalekuan bukatzen genituen parrandak, askotan bertsotan (Osa, Iraola, Irazu, Maialen...). 2000. urtean Euskal Herriko Bertsozale Elkarteak Kulturarteko Topaketak antolatu zituen, munduko inprobisatzaileak bilduz. Haien lainezan, bolada izan genuen Yausika kanpoan erdaraz bertsoak-edo osatzen saiatzeko. Guk bat osatzerako Maialen Lujanbiok hiru kantatzen zituen! Goiz batean amak: “bart gauean lorik ezin izan nuen hartu, mozkor batzuen builagatik. Eta zein izango eta zuek, bertsotan!” gu parrez hasi eta “ojo, bakoitzak zer kantatu zuen ere esango nizueke eta!”. Handik aurrera parrandetako saioxkak amari agurra botaz hasten genituen.

[Estitxu Eizagirre]

 

      Doinua: Habanera

 

Tabako, ron ta zurito

astebururoko zita

“sorpresas te da la vida”...

bestela ez du merezi-ta!

“Se fue, se fue, mi amor se fue”

rantxeratan intzirika,

zurekin baino su gabe

nago aspertzen hasita.

“Come-on, zipaio laztana”

“zatoz ene Adelita!”

“Emostasu musutxue”

txanogorritxo jantzita

beti geratzen da zerbait

muga guztiak hautsita

maiteminduentzat Paris

eta guretzat Yausika!

 

[Jexux Mari Irazu]

 

 

HERNANI LEHEN ETA ORAIN

 

        1

Santa Barbarara igo eta

begiratu Hernaniri

garai bateko herri txikia

nun bihurtu zaigun hiri.

Batzuen disgusturako eta

beste askoren inbiri

teilatu, horma eta kamio

besterik ez da ageri.

 

        2

Begien bistan eduki arren

hitzez ezin dut azaldu

azken aldean ez zera gutxi

luzatu eta zabaldu.

Baserriari lurra jan eta

eraikuntzak txit ugaldu

nortasun berri bat hartu dezu

eta lehengo zaharra galdu.

 

        3

Bukatu ziran uztarri eta

bukatu karramarroak

bukatu ziran estratetako

gurdi zorrotzen marroak.

Bukatu ziran akuilu eta

itzai zahar haien orroak

etxez etxeko esne partitze

eta ijito karroak.

 

        4

Azken denboran ekonomia

asko indartu da gerriz

etxe bakoitzak bere kotxea

famili askok bi berriz.

Nahiz eta hilaren azkenean

kontua zenbaki gorriz

pobre edo aberats zergaren

elkarri ezin igarriz.

 

        5

Beteko ez dutena eskaintzen

hor ari zaizkigu ezti

hauteskunde kanpainan hori da

politikoen abesti.

Gaztedia biziko litzake

gustorago ta amesti

lan postu eta etxe bizitzak

ez baleude hain garesti.

 

        6

Eten ezinik gabiltz lepoa

estutzen digun lazoa

garai bateko antzera dago

morrontzaren arazoa.

Etxean hala bizi beharra

ez da gauza erosoa

oraindik morroi dago Hernani

eta Euskadi osoa.

 

[Jose Mari Arrieta, 2003an, Joxe Legarretaren omenez
Ereñozun egindako bertso-emanaldirako jarriak]

 

 

IGANDE SOZIALAK

 

      Doinua: Aizak hi mutil mañontzi.

 

        1

Andre Kalen sartu ahala

hau da jendetza zabala

barrarik-barra dabiltz manifa

balitza bezala!

hau egarri nazionala,

gora gu ta Erreala!

Reboluzio eguna degu

“Igande soziala”.

 

        2

Ze euforia daukaten

igande infinito baten,

langabetuak ikusten ditut

problemak edaten.

Nahiz xoxik ez den izaten,

inori ez zerbeza ken,

bihar jeikitzen gutxinez lana

eduki dezaten.

 

        3

Son Cubano ta bolero,

pasioz Apeadero,

Karmona berriz, rantxerak jarriz

dabil gerrillero.

Mamboa zainetan, bero

zoramenak janda edo

munduan azken eguna balitz

bezala igandero.

 

        4

Gaiztotzean irriparra,

ta zorroztu atzaparra,

argia piztu, musika itzali

ta itxi da barra.

Gazte guztiek marmarra,

“zenizienta” trauma zaharra:

zapata galdu baino lehenago

etxeratu beharra!

 

[Itziar eta Estitxu Eizagirre,
2003an Joxe Legarretaren omenez
Ereñozun egindako bertso-emanaldirako jarriak]