Edukira joan

Webgunearen titulo eta logoa

Ondarea guztiona delako
 
Mostrar/ocultar men? principal de navegaci?n [eu]
Bertsoaren haria Hernanin
Estitxu Eizagirre Kerejeta, 2014
 Orduko Hernani | JULIAN EZEIZA LANDA “ATERPE” | FLORIAN OIARBIDE 

 

bertsolariak

JULIAN EZEIZA LANDA “ATERPE”

 

1929an Balantxan jaioa

 

2005eko Bertso Latako jaialdian, bertso eskolaren
omenaldia jaso osteko bertsoak kantatzen.

 

      Gure etxean ez zen beste inor afizioa zuenik. Nire amaren aita albizturtarrak, hark zer edo zer egiten zuen bertsotan.

 

 

IRAKURRIZ ETA IDATZIZ HASIA

 

      11-12 urte nituela, gure jaiotetxean gertatu zen liburu bat, “Santa Genoveva de Bramante”, eta beste bat Pernando Amezketarrarena. Eta handixe hasi nintzen, pixkanaka, bertsoak buruz ikasten.

      1947-48 urtean, Basarrik bi liburu atera zituen: bata Atano IIIri buruzkoa eta bestea berea. Eta horiek ere irakurri nituen. Orduan ateratzen ziren liburu denak irakurtzen nituen. Gero bertso saioak non, hara joaten ginen. Urrutira ez: Lasarte, Ereñozu... Ez zen orain adina saio egiten.

      1960-1964. urtean bertsoak idazten hasi nintzen. Enkargatu egiten zizkidaten: jubilatu zenarentzat, lantokirako, hiletetarako ere bai... Buruz ikasi eta kantatzen nituen, buruan aise sartzen baitzitzaidan bertsoa.

 

 

MAISU, AROZAMENA ETA AMURIZA

 

      Arozamena Oialumen bizitzen zen, eta harekin batera aritzen nintzen bertsotan pixka bat. Orduantxe bertsoa janzten hasi nintzen zer edo zer, gutxi. Hasiera poliki egiten genuen, baina bukaeran ezin errematerik eman. Hori gertatzen zen.

      Ni bertsotan pixka bat jarri nintzen, Amuriza hemen eskola ematen hasi zenean. Orduan. 1979-1980a zen.

 

 

PLAZAK

 

      1978an Santa Barbaran kantatu nuen lehendabizikoz, ermitan, San Inaziotan. Joxe Fermin Argiñarena, Antton Garin, Tapia, eta laurok ginen. Zenbat izerdi ateratzen nuen nik! Bertsoak buruz ikasi, eta gero jakina, gogoan eraman behar! Euria zen, eta guardasola eskutan dardarka nerabilkien, nerbioekin. Egun hartan Karabelen uholdeak ziren, eta festa suspenditu eta Peña Otañora etorri ginen.

      Garai hartan ostegun batean, Garinek eta biok ferian (Txilibitako ondoan) kantatu genuen; hiruna edo launa bertso bota genituen.

      Ondorenean, presoren bat etxera etorri zela eta Antiguora askotan joaten ginen, Añorgara ere bai eta batez ere Lasartera. Antton Garin eta biok Lasartera 20 aldiz baino gehiago joango ginen.

      Ereñozun bi aldiz izan gara (don Juan apaizari omenaldia egin zioten batean han ginen), eta Aparraingo zuhaitz egunetan ere bai...

      Portuko festetan bost-sei urtean kantatu nuen, 1980tik 1986ra. Antton Garin eta Joxe Fermin Argiñarenarekin kantatu dut Portun gehien. Saio hark fama zuen, giro izaten zen. Guk ez genuen dirurik kobratzen, baina makina bat mokadu harrapatu dugu!

      Orain hamabost urte bi operazio izan nituen zazpi hilabeteren barruan, eta utzi egin nion plazan kantatzeari. Nekatu egiten nintzen.

 

 

LAZKAO TXIKIREKIN

 

      Puente la Reinara eskurtsiora joan ginen eta bazkalostean Koxme Lizaso eta Lazkao Txiki bertsotan aritu ziren. Bueltako autobusean, Koxme beste autobusean sartu zen eta Lazkao Txiki gurean. Joxe Arrizabalagak esan zion “Joxe Miel, ez al duk kantatu behar?”; “Bai, bakarrik nauk eta!”; “Hor zegok Aterpe!” eta halaxe, launa edo bosna bota genituen.

 

 

ERREKORRA

 

      Sagardotegitan ez naiz bertsotan ibili. Urtean behin edo bi aldiz bakarrik joaten naiz. Balantxan nire errekorra dago paretan idatzia: Gipuzkoako 45 herrien izenak esaten ditut 18-19 segundoan.

 

 

TXAPELKETAK

 

      Fernando Amezketarra Herri Arteko Bertsolari Txapelketan (1985) parte hartu genuen.

 

 

HURA HERNANI HURA!

 

        1

Gure Hernanik beti izan du

jende jatorraren sona

bizi poza ta umoreakin

bizitutzen zen pertsona

eguneroko ogia bazen

familiko zoriona

gaurko aukerik ez zen orduan

jaten baizuten zegona.

 

        2

Portu bailarak zitun orduan

sagasti eder askuak

eta inguruko baserrietan

sagardo bikain freskuak

Zikuñaga ta Iberduero

ez dauzkagu ahaztuak

argi indarra jarri zuten ta

orduntxe giñan poztuak.

 

        3

Ta Ereñozu aurkitutzen da

patxaran mendi tartean

ibai ederra ur ederrakin

dadukate hankapean

Juan de Urbieta hantxe jaio zan

Arriurdiñeta batian

eta Txirrita berriz Latxian

ta ez oso urrutian.

 

        4

Hernani beti nabarmendu da

kultura ta kiroletan

aitona batek neri esana

oraindik det gogoetan

Aita Orkolaga igarle ona

Adarraga bizikletan

ta Eltzekondo pultsuan maixu

eta Txirrita bertsotan.

 

        5

Gaurko gazteai amets ugari

bururatutzen zaizkio

nahiz gurasoak etxe zuloan

han egon negar jario

orain ehun urte ez zan izango

gaur dagon hainbat bizio

lujo handirik ez zuten ordun

eta dirua gutxio.

 

        6

Orain ehun urte gure herria

osatzen zan ur iturriz

ta batez ere intxaur ta gaztain

eta sagar muxu gorriz

gaur hoiek denak baztartu dira

diskoteka batzuk jarriz

garai bateko sanidadia

ez da ikusiko berriz.

 

[Julian Ezeiza “Aterpe”, 2003an Joxe Legarretaren omenez
Hernanin egindako bertso-emanaldirako jarriak]

 

 Orduko Hernani | JULIAN EZEIZA LANDA “ATERPE” | FLORIAN OIARBIDE